Phải Ăn Mừng, Vì em Con đã Chết, nay Sống Lại

NGƯỜI CHA NHÂN LÀNH 
RỘNG LÒNG THƯƠNG XÓT

     Trong số các dụ ngôn mà Đức Giêsu đã dùng để giảng dạy dân chúng, thì dụ ngôn Người Con Hoang Đàng được kể là quen thuộc và lý thú.  Người Con Hoang Đàng là một dụ ngôn, không những diễn tả tình thương của Thiên Chúa đối với kẻ có tội, mà còn biểu hiện thái độ ngạo mạn của ta đối với hạng người đáng thương… hơn đáng trách.

     Mặc dù rất nhiều người trong chúng ta đã từng biết dụ ngôn này, nhưng với hoàn cảnh hiện nay, dụ ngôn ấy vẫn cần nhắc tới và cùng suy ngẫm.

     Để có thể ý thức lòng nhân từ vô biên của Thiên Chúa đối với ta, là những kẻ tội lỗi; trước hết, ta nên tìm hiểu thái độ của người cha, bởi vì vai trò của người cha trong dụ ngôn này được kể là rất quan trọng.

Thái Độ Của Người Cha và Người Con Thứ.-

      Theo lời tường thuật của thánh sử Luca tại chương 15, từ câu 11 đến 32, thì người con thứ là người thuộc thành phần ích kỷ, chỉ nghĩ đến riêng mình, đòi cho được phần gia tài, không với mục đích khai thác kinh tế, tạo nguồn lợi cho gia đình, nhưng chỉ là để sống cuộc đời phóng túng.  

     Vì thế, chẳng bao lâu sau, chàng đã tiêu dùng hết tiền của; khi nạn đói xảy đến, chàng phải đi chăn heo thuê để kiếm ăn. Đối với người Do Thái, chăn heo thuê là một nghề ô nhục, vì heo là loài vật ô uế nhất.

     Sự suy đồi của người con thứ là biểu tượng của tội lỗi.  Kẻ phạm tội sẽ lâm cảnh khốn khổ hơn, vì họ trở thành kẻ nô lệ.  Chính Đức Giêsu đã lên tiếng cảnh cáo:  ’’Qủa thật, qủa thật, Ta bảo thật các ngươi, phàm ai phạm tội thì là nô lệ cho tội.’’ (Gioan 8,34).  

     Có một điều lạ là chẳng ai trong chúng ta chịu làm nô lệ kẻ khác, thế mà lại sẵn sàng làm nô lệ tội lỗi!

     Để giải thoát con người ra khỏi ách nô lệ tội lỗi, Đức Giêsu đã lập Bí Tích hòa giải.  Phương pháp thần diệu này giúp ta tìm lại tự do thật sự, đã bị đánh mất, khi sa ngã phạm tội.  Thời nay, rất ít người còn coi trọng Bí Tích giải tội. 

     Khi thấy người con hoang đàng phung phí gia sản của cha đã phải đổ mồi hôi nước mắt tạo dựng nên, ai trong ta chẳng khỏi đau lòng.  Cũng vậy, chính ta đang phung phí ơn Chúa, không một chút nuối tiếc, chỉ vì quên các hồng ân qúi báu Đức Giêsu đã phải trả bằng một giá rất đắt, đó là cái chết của Người trên thập giá, để mua chuộc ta.  

     Vì cảm thương Đức Giêsu, một văn hào Pháp muốn được đặt lên miệng Người một câu:  ’’Ta yêu các con không phải là để làm trò cười!’’   

     Và ông đã thay mặt ta nói:  ’’Lạy Chúa Kitô, con không biết lấy gì đền ơn Chúa đã chịu chết để giải phóng con khỏi ách nô lệ tội lỗi.  Xin cho con biết noi gương Chúa, sẵn sàng hy sinh tính mạng để lôi kéo anh em con khỏi kiếp nô lệ của ma qủi.’’

 

Niềm vui hội ngộ giữa cha-con

Người Con Thứ Trở Về Nhà Cha.-

    Không chịu nổi cảnh cơ bần và ô nhục khi đi làm thuê cho dân ngoại, người con hoang đàng phải tìm đường về.  Để được cha mình đón tiếp, anh đã chuẩn bị sẵn một câu thú tội thật hay, nhưng không phản ảnh đúng tâm trạng của chàng.  Việc chàng hối hận trở về, không diễn tả rõ thái độ gây phiền hà cho cha mình hay tỏ ra là đã phạm lỗi với Trời, nhưng chính vì miếng cơm manh áo.  Cho nên, khi nghe dụ ngôn, ta chớ coi việc trở về của chàng là gương mẫu của sự ăn năn thống hối.
 

     Dù sao, khi chợt thấy bóng chàng từ đàng xa, người cha đã chạnh lòng thương, chạy vội ra ôm chặt lấy con mình. Anh vừa mở miệng xin lỗi, thì cha anh đã ngắt lời, truyền lệnh cho gia nhân mở tiệc ăn mừng.  

     Niềm hoan lạc của người cha trong lúc này khó ai có thể diễn tả trọn vẹn được.  Ông quên hết lỗi lầm trong qúa khứ của con mình, để chỉ quan tâm tới một điều duy nhất là con ông đã trở về bình an, khỏe mạnh.  Dù anh bất hiếu, dù anh hoang đàng, nhưng anh vẫn là con, nên cha anh hằng yêu thương anh như yêu thương người con cả vậy.

     Giống như người con hoang đàng, biết bao lần ta đã làm mất lòng Chúa; tuy nhiên, vì là con Chúa, nên Người hằng quan tâm và yêu thương ta.  Người luôn tha thứ và tẩy sạch tâm hồn ta, nếu ta thật lòng ăn năn sám hối. 

     Qua ngôn sứ Isaia, Chúa phán: ’’dù tội lỗi ngươi như nhiễu điều, Ta sẽ gột trắng như tuyết.’’ .  Thế thì tại sao ta cứ nằm lì trong tội lỗi?  Ta chú tâm tới việc giữ gìn thân xác cho thật sạch sẽ, năng tắm gội, còn phần linh hồn thì sao?  Ta có chuyên cần săn sóc, tẩy uế thường xuyên chăng, hay chỉ một năm mới có một lần, hoặc lâu hơn nữa?

    Thái Độ Của Người Cha và Con Trưởng.-

     Khi em trở về nhà, thì người con cả còn đang ở ngoài đồng.  Biết được lý do cuộc liên hoan, anh cảm thấy tức giận, phân bì với em, vì được cha ân cần tiếp đón, đồng thời còn trách cha là đối xử bất công.  Anh tỏ ra khinh rẻ người em và gọi bằng ’’thằng.’’

     Người cha đã có thái độ thế nào đối với người con trắc nết? Ông không ngần ngại đi ra năn nỉ anh vào trong nhà chia vui với gia đình.  Ông còn kiên nhẫn lắng nghe và đón nhận tất cả mọi bất mãn mà người con cả trút sang ông.  Sau đó ông mới dịu dàng giải thích:  ’’hỡi con, con luôn ở với cha, và mọi sự của cha là của con.’’

     Lúc bấy giờ người con trưởng mới khám phá ra rằng, cha mình thật độ lượng.  Thay vì chỉ cần một con dê để làm thịt ăn chơi, vui vẻ với bạn bè, anh còn được hưởng cả gia tài của cha mình.  Như thế, sao lại cho là bất công!  Ngoài ra, người cha cũng không quên nhắn nhủ anh về tình huynh đệ.  Dù đứa em sống hoang đàng, nó vẫn là ’’em’’ của chàng.  Ông dùng tiếng ’’em’’ thay cho ’’thằng con của cha kia…’’…  ‘’phải ăn mừng, vì em con đã chết, nay sống lại.’’ Nếu người cha vui mừng khi gặp lại con mình, thì sao người anh cả không vui mừng khi gặp lại em?

     Dụ ngôn không cho biết phản ứng của người con trưởng ra sao, sau khi nghe những lời phân trần nhã nhặn của cha mình, và  có chịu vào nhà để chia vui với gia đình hay không!

    Người con trưởng biểu tượng cho nhóm biệt phái pharisiêu và ký lục kiêu căng, thường khinh rẻ kẻ tội lỗi, vì họ tự cho mình là  người công chính.

     Còn ta thì sao?  Đứng trước các lỗi lầm của người khác, ta có thái độ thế nào?  Khiêm nhường, khoan dung tha thứ như Đức Giêsu, Thày Chí Thánh, hay ta sẽ khắt khe khinh chê, rồi xa tránh hoặc tìm cách bêu xấu họ như thái độ của người con cả trong dụ ngôn chăng?

     Một nhà thần học trứ danh mô tả trong tác phẩm nói về phép giải tội đã viết:  ‘’Người Cha trong dụ ngôn này là Thiên Chúa.  Không người cha nào trên trần gian có cách cư xử như Người.  Không người cha nào trên trần gian có tình yêu bao la như Người.  Người con thứ là con của Người, nên dù anh có phung phí những gì Người đã trao ban cho anh, và dù anh trở về trần truồng, Người vẫn tiếp đón anh.  Người vui mừng, bởi vì anh trở về với nhận thức sâu sắc hơn cả sự khôn ngoan của người con trưởng.’’

     Giống như người con thứ, ta hãy đứng lên và trở về làm hòa với Chúa và với tha nhân.  Không gì có thể làm cho Chúa vui lòng hơn, bởi vì chính Người đã nói:  ‘’Ta bảo thật, khi một người tội lỗi ăn năn thống hối, thì ở trên trời sẽ vui mừng hơn chín mươi chín người công chính không cần ăn năn thống hối.’’ (Lc. 15,7).

-  ‘’Thưa cha, con thật đắc tội với Trời và với cha’’.

-   ‘’Này con, tội con đã được tha rồi.’’