NĂM THÁNH LÀ GÌ?
Theo Tòa Thánh thì nguồn gốc Năm Thánh có từ thời Cựu Ước. Luật Môsê qui định dành một năm đặc biệt cho dân Do Thái (Sách Lêvi 6 25,10-14).
Một cái sừng dê được sử dụng như kèn để thông tri cho dân biết năm đặc biệt này, tiếng Do Thái (Hebrew) gọi là Yobel, và nguyên gốc lấy từ chữ jubilee - một ’’Lễ Kỷ Niệm hay Lễ Mừng – sau 50 hay 25 năm làm việc’’.
Lễ mừng này liên hệ cả tới việc trả lại đất cho những người sở hữu ban đầu, xóa nợ, giải phóng kẻ nô lệ, hoặc ’’để yên’’ phần đất đã bị bỏ hoang bấy lâu nay. Trong Tân Ước, Đức Giêsu tự giới thiệu mình là Người đem Lễ Mừng cũ này vào kết thúc, vì Người đến để ’’công bố một năm hồng ân của Chúa’’ (Luca 4,18-19; Isaia
61,1-2). Năm Thánh, trước hết, phải là một năm dành cho Đức Kitô, Đấng đem sự sống và ân sủng đến cho nhân loại. Toà Thánh cho biết, theo truyền thống Giáo Hội Công giáo Lamã, Năm Thánh hay Năm Hồng Ân là một sự kiện tôn giáo trọng đại, được cử hành khoảng mỗi 25 năm một lần, để tha thứ tội lỗi và xóa bỏ các hình phạt do tội lỗi gây nên. Truyền thống tổ chức Năm Thánh của người Công Giáo bắt đầu từ thời Đức Giáo Hoàng Boniface VIII, năm 1300.
Từ đó đến nay, Giáo Hội đã tổ chức 24 Năm Thánh Thường Lệ và 6 Năm Thánh Ngoại Lệ. Năm Thánh là một năm hoà giải giữa các đối phương, hoán cải và là thời gian đón nhận Bí Tích Hòa Giải. Vì vậy, đó là một thời gian đoàn kết, hy vọng, chính trực và với ước nguyện phục vụ Chúa trong hân hoan và an bình cùng với anh chị em mình.
Vì đó là một thời gian đoàn kết, hy vọng, chính trực và ước nguyện phục vụ Chúa trong hân hoan và an bình cùng với anh chị em chúng ta. Năm Thánh, trước hết, phải là một năm dành cho Đức Kitô, Đấng đem lại sự sống và ân sủng đến cho nhân loại.
Các Năm Thánh Trong Lịch Sử Giáo Hội Công
Giáo
Năm Thánh 2015-2016 là Năm Thánh thứ 30. Dưới đây là danh sách các Năm Thánh đã diễn
ra từ trước đến nay, cùng với tên vị giáo hoàng công bố Năm Thánh và giáo triều
liên hệ. Riêng Năm Thánh 1700, cửa thánh do một giáo hoàng mở, nhưng khi đóng lại
do một giáo hoàng khác. Năm Thánh của Đức
Giáo Hoàng Phanxicô là một trong số 6 Năm Thánh Ngoại Lệ, đã được công bố vào các
năm: 1390, 1923, 1933, 1966, 1983 và 2016. Vì tình hình chính trị bất ổn trên
toàn cầu, Năm Thánh Thường Lệ vào các năm 1800 và 1850 phải hủy bỏ:
1.- Năm
1300 : Đây là Năm Thánh đầu tiên trong lịch sử Hội Thánh được
Ðức Thánh Cha Bonifacio VIII (1294-1303) thiết lập. Ngài cũng ấn định cứ 100
năm cử hành Năm thánh một lần.
2.- Năm
1350 : Hoàn cảnh Hội thánh lúc này đang gặp khó khăn do việc
vắng mặt Giáo Hoàng quá
lâu, Ðức Thánh Cha Clêmentê VI (1342-1352) đang cư ngụ tại Avignon đã đồng ý mở
Năm thánh, cho dù ngài chưa thể trở về Rôma. Thời điểm
mở Năm thánh lúc này rút xuống còn 50 năm.
3.- Năm
1390 : Ðức Bonifacio IX (1389-1404) đã cử hành Năm thánh 1390,
thể theo ý định của vị tiền nhiệm là Ðức Urbanô VI (1378-1389), thời gian cử
hành Năm thánh không còn phải là 50 năm, nhưng là mỗi 33 năm một lần.
4.- Năm
1400 : Mặc dù chưa tới thời điểm ấn định mở Năm thánh, nhưng
tình hình Giáo Hội lúc này rất rối ren, khi cùng một lúc có các Giáo hoàng khác
nhau cư ngụ ở Rôma và Avignon. Ðức Bonifacio IX (1389-1404) đã quyết định cho
mở Năm thánh.
5.- Năm
1423 : Ðức
Martinô V (1417-1431) đã khai mạc Năm thánh 1423 và bắt đầu truyền thống mở Cửa Thánh Ðền thờ Gioan
Latêranô, Nhà thờ Chánh toà của Giáo phận Rôma, mà sau này được Ðức Alexanđrô VI (1492-1503)
đổi thành truyền thống khai mạc Năm thánh bằng việc mở Cửa Thánh Ðền thờ thánh
Phêrô.
6.- Năm
1450 : Ðức Nicôla V (1447-1455) ấn định Năm thánh này. Thánh
Antôn thành Florence mô tả Năm thánh 1450 như là „năm hoàng kim“, ý chỉ sự hiệp nhất mới được
tái lập sau cuộc phân ly trong Giáo hội Lamã (1378-1417).
7.- Năm
1475 : Năm thánh này do Ðức Sixtô IV (1471-1484) khai mạc. Và
kể từ đây, theo qui định của Ðức Thánh Cha Phaolô II (1461-1471) trong một Tông
sắc ban hành vào năm 1470, từ nay về sau, Năm thánh sẽ được tổ chức cứ mỗi 25
năm và qui định này vẫn duy trì cho đến ngày nay.
8.- Năm
1500 : Ðức Giáo
Hoàng Alexandre VI (1492-1503) đã long trọng khai mạc Năm thánh bằng nghi thức mở
Cửa Thánh ở Ðền thờ Thánh Phêrô. Việc mở Cửa Thánh nói lên chính Ðức Kitô là
Cửa thật và duy nhất; bước qua đó con
người mới có sự sống sung mãn. Kể từ đây, việc bước qua Cửa thánh bốn Đền Thờ ở Rôma trở thành
một trong những biến cố quan trọng nhất của Năm thánh.
9.- Năm
1525 : Ðược cử hành dưới triều Ðức Clêmentê VII (1523-1534)
trong hoàn cảnh Giáo hội đang xung đột với Martin Luther về vấn đề ân xá.
10.- Năm
1550 : Ðức Julius III (1550-1555) khai mạc vào ngày
08.02.1550, khi được đắc cử Giáo hoàng. Thật ra vị tiền nhiệm là Ðức Phaolô III
(1534-1549) đã chuẩn bị Năm thánh 1550 nhưng lại qua đời vào ngày 10.11.1549.
11.- Năm
1575 : Ðược cử hành dưới triều Ðức Grêgôriô XIII (1572-1585). Ðây là Năm thánh
đầu tiên được tổ chức sau Công đồng Trentô (1543-1563) nhằm thực hiện việc cải cách trong
Giáo Hội.
12.- Năm
1600 : Dưới triều Đức Thánh Cha Clêmentê VIII (1592-1605), hơn
300.000 khách hành hương từ khắp Châu Âu qui tụ về Rôma trong dịp Năm thánh
này.
13.- Năm
1625 : Ðược tổ chức dưới triều Ðức Thánh Cha Urbanô VIII
(1623-1644) trong tình trạng Châu Âu biến chuyển do cuộc chiến 30 năm giữa Công
Giáo và Tin Lành.
14.- Năm
1650 : Dưới triều Đức Thánh Cha Innôcentê X (1644-1655), sau
khi Cuộc Chiến 30 năm tàn phá Châu Âu đã kết thúc.
15.- Năm
1675 : Dưới triều Đức Thánh Cha Clêmentê X (1670-1676) và việc người tín hữu hành hương lần đầu tiên được vào trong Công trường Thánh Phêrô.
16.- Năm
1700 : Ðược khai mạc dưới triều Đức Thánh Cha Innôcentê XII
(1691-1700) nhưng vì ngài qua đời nên được Ðức Clêmentê XI (1700-1721) kế vị bế
mạc.
17.- Năm
1725 : Năm thánh này được cử hành dưới triều Giáo hoàng
Bênêđictô XIII (1724-1758).
18.- Năm
1750 : Năm Thánh 1750 được Ðức Bênêđictô XIV (1740-1758) khai
mạc; ngài nhấn mạnh đến ý nghĩa việc ăn năn thống hối và đền tội.
19.- Năm
1775 : Ðược Ðức Clêmentê XIV (1769-1774) chuẩn bị với Sắc Chỉ L’Autore della nostra vita, và khi ngài qua đời, thì Đức Thánh Cha Piô VI (1775-1779) khai mạc.
20.- Năm
1825 : Ðúng ra Năm Thánh thứ 20 phải được tổ chức vào năm
1800. Tuy nhiên, do tình hình Châu Âu lúc bấy giờ rối ren sau cuộc Cách mạng
Pháp 1789 nên không tổ chức được. Nhất là vào năm 1797, quân đội Pháp chiếm
đóng Rôma và Ðức Giáo Hoàng Piô VI
(1775-1799) chết trong cảnh lưu đày ở Pháp, rồi Ðức Piô VII (1800-1823) cũng bị
Hoàng đế Napoléon bắt cầm tù ở Pháp từ 1809-1814. Do vậy, mãi tới năm 1825, Năm
Thánh mới lại được Ðức Thánh Cha
Lêô XII tổ chức
(1823-1829).
21.- Năm
1875 : Thực ra, Năm thánh đã được cử hành vào năm 1850 dưới
triều Ðức Piô IX (1846-1878) nhưng vì các biến cố chính trị tại Ý, Ðức Thánh Cha bị cưu lưu trong Ðiện Vatican.
Do đó, cho tới năm 1875, Cửa Thánh Ðền thờ thánh Phêrô vẫn chưa được công khai mở. Và Năm Thánh 1875
chỉ giới hạn cho các giáo sĩ ở Rôma mà thôi.
22.- Năm
1900 : Ðức Lêô XIII (1878-1903) khai mạc Năm Thánh này, sau 75 năm Cửa Thánh bị
đóng.
23.- Năm
1925 : Năm thánh dưới thời Ðức Thánh Cha Piô XI (1922-1939) có
thể gọi là „Năm Thánh Hoà Bình“,
nói lên bầu khí
an lành giữa Giáo Hội và Quốc gia Ý. Trong Năm Thánh này, Têrêsa Hài
Đồng Giêsu, Gioan M. Vianney, và Gioan Ede được ghi danh vào sổ các vị Hiển Thánh của Giáo Hội..
24.- Năm
1933 : Ðây là Năm Thánh Ngoại Lệ, Năm Thánh Cứu Ðộ, do Ðức Piô XI công bố
nhằm kỷ niệm Đức Giêsu chịu
chết để cứu rỗi nhân loại, cách nay 1900 năm .
25.- Năm
1950 : Do Ðức Thánh Cha Piô XII (1939-1958) khai mở sau Thế
chiến II (1939-1945). Hoà bình là sứ điệp của Năm thánh này. Đây cũng là năm
Ðức Thánh Cha công bố tín điều Ðức Mẹ Hồn Xác Về Trời.
26.- Năm 1966: Đây là Năm Thánh Ngoại lệ do Đức Giáo
Hoàng Phaolô VI (1963-1978) khai mở.
27.- Năm
1975 : Năm
Thánh này với chủ đề Canh Tân và Hòa Giải
cũng do Ðức Giáo Hoàng Phaolô VI
(1963-1978) khai mở, qua tông huấn Gaudete
in Domino của Người.
28.- Năm
1983 : Ðây là Năm Thánh Ngoại Lệ do Ðức Thánh Cha Gioan Phaolô II công bố,
đánh dấu biến cố Ðức Giêsu đã chết cho nhân loại cách 1.950 năm trước.
29.- Năm
2000 : Năm
Thánh này cũng do Ðức Giáo
Hoàng Gioan Phaolô II khai mạc với chủ đề: Thiên Chúa Ba Ngôi, Bí Tích Thánh
Thể, nhằm chào đón thiên niên kỷ thứ ba và đánh dấu 2.000 năm biến cố Con
Thiên Chúa xuống thế làm người. Đây là Năm thánh đầu tiên do chính Đức Giáo
hoàng mở Cửa Thánh cả bốn Ðền thờ lớn tại Rôma.
30.- Năm
2016: Đức Giáo Hoàng Phanxicô khai mạc Năm Thánh Ngoại Lệ,
chủ đề ’’Lòng Thương Xót’’, ngày 8 tháng 12 năm 2015, Đại Lễ kính Đức
Trinh Nữ Maria Vô Nhiễm Nguyên Tội, và bế mạc ngày Đại Lễ kính Chúa Giêsu Vua
Trời Đất, 20 tháng 11 năm 2016.