Thánh Nữ Maria Mađalêna
Lễ kính: Ngày 22 Thánh 7
Các bài đọc trích sách: - Diễm Ca 3,1-4a hoặc 2 Côrintô 5,14-17;
- Thánh Vịnh 63,2.3-4.5-6.8; - Gioan 20,1-2.11-18
Tôi Tìm Người Tôi Yêu Dấu
Maria Mađalêna là một trong những nhân vật trong Kinh Thánh,
mà nhiều người nghĩ là biết bà rất rõ;
thật là một điều hết sức khó tin,
bởi vì Maria Mađalêne xuất hiện không nhiều trong Tân Ước,
nên những điều người ta cho rằng biết ấy,
lại không nằm trong Kinh Thánh.
lại không nằm trong Kinh Thánh.
Như vậy, Maria Mađalêne là ai?
| Thánh Nữ Maria Mađalêna |
Môn Đệ Hay Tình Nhân?
Trong cuốn tiểu thuyết bán rất chạy của Dan Brown, với tựa đề ’’The Da Vinci Code - những hồ sơ bí mật’’, và đã được đóng thành phim rạp. Tác giả truyện dài này đã làm cho tên tuổi của Maria Mađalêne trở thành nổi bật, khiến mọi người phải chú ý, bởi vì tác giả tự gán cho Maria Mađalêne là một cô tình nhân của Đức Giêsu, và nếu đề cập tới sự tương quan của Maria Mađalêne với Đức Giêsu; thì đúng là một việc làm qúa xưa cũ.
Ngay từ thuở khai sinh Kitô giáo, Maria Mađalêna đã có mặt trong các bản Ngụy Phúc Âm (apocryphal gospels), trong đó mô tả Maria Mađalêna như một môn đệ nhiệt thành của Đức Giêsu. Điều đó chúng ta có thể đọc trong Tin Mừng mang chính tên bà (Gospel of Maria), được ghi chép từ thế kỷ thứ hai, sau Tây lịch.
Theo Tân Ước, người ta có thể kết luận rằng Maria Mađalêna xuất thân từ một làng ven hồ Galilê, là một nhân vật nòng cốt trong số những nguời phụ nữ mến mộ Đức Giêsu.
Vào giờ lâm nguy, khi tất cả mọi người thân quen Đức Giêsu đều đã bỏ rơi Người, thì Maria Mađalêna cùng với các phụ nữ khác vẫn trung thành ở bên Người, ngay cả lúc Người bị đóng đinh trên thập giá.
Maria Mađalêna là người đầu tiên có mặt ở phần mộ Đức Giêsu, là người đầu tiên được Đức Giêsu hiện ra, sau khi Người sống lại từ cõi chết, và là người đầu tiên công bố ’’Tin Mừng’’ về sự lạ ấy.
Đó là vài đặc điểm về Maria Mađalêna, đã được đề cập tới trong bộ sách Tin Mừng. Từ thời Giáo Hội sơ khai, dường như đã có nhiều văn bản nói tới vai trò ’’tông đồ’’ của Maria Mađalêna vào những năm kế tiếp, sau khi Đức Giêsu qua đời, có thể sánh vai với ngay cả Phêrô.
Từ lãnh vực này, Maria có nhiều cơ hội gần gũi mật thiết với Đức Giêsu; và theo một vài trình thuật, có thể kể cả đến cái hôn thân thiện giữa hai người. Từ các cử chỉ đơn sơ và ngay chính đó của các Ngài, bị người đời, từ những thế kỷ đầu, đã lấy những sợi giây nhỏ thêu dệt thành tấm thảm khó gỡ nơi chân dung Thánh Nữ Maria Mađalêna, mà kết qủa tai hại với tin đồn thất thiệt rằng, Maria Mađalêna là một cô gái điếm đã sám hối và hoàn lương.
Người Phụ Nữ Sống Trong Tội Lỗi
Sau khi đọc hết đoạn Tin Mừng theo thánh Luca, chương 7, từ câu 37 tới câu 50, nhiều người cho rằng ’’một phụ nữ’’ được nhắc tới kia, là Maria Mađalêna. Nhưng, đó chỉ là một suy đoán thiếu nền tảng. Đặc biệt, không có đoạn Kinh Thánh Tân Ước nào nói rằng, Maria Mađalêna là cô tình nhân và là mẹ em bé gái sinh ra do dòng máu của Đức Kitô, như ’’The Da Vinci Code’’ đã đề cập tới.
Sự hiểu lầm và suy đoán sai lệch đã có từ hàng nhiều thế kỷ qua, có lẽ phát xuất từ đoạn Tin Mừng theo thánh Luca, chương 8, từ câu 1 tới câu 3: ’’Sau đó. Đức Giêsu rảo qua các thành phố, làng mạc, rao giảng và loan báo Tin Mừng Nước Thiên Chúa. Cùng đi với Người, có nhóm Mười Hai, và mấy người phụ nữ đã được Người trừ qủy và chữa bệnh. Đó là bà Maria gọi là Maria Mađalêna, người đã được giải thoát khỏi bảy qủy...’’.
Luca xác định, Maria Mađalêna là người được Đức Giêsu giải thoát khỏi bảy qủy. Nhưng, chúng ta đừng vội nghĩ bà là kẻ tội lỗi. Có lẽ ý Chúa muốn như thế, để sau khi được ơn chữa lành, Maria Mađalêna trở nên một môn đệ trung tín, quyết tâm phụng sự Đức Giêsu, và loan báo cho thế gian biết Người đã phục sinh, trong suốt đời bà. Mong ước của mỗi người Kitô hữu là cũng được Đức Kitô Giêsu chữa lành, với hy vọng, chúng ta trở nên tông đồ nhiệt thành của Người, như Maria Mađalêna.
Tuy nhiên, chúng ta nên hiểu rằng, các tác giả sách Tin Mừng không phải là những nhân chứng đích thực, từng diễn tiến và chi tiết trong mọi trình thuật, nhưng là những người thu góp, tìm kiếm tài liệu từ sách vở, hoặc truyền miệng, nơi các cộng đồng người Kitô hữu, do đó kết qủa chắc chắn chỉ có giới hạn.
Đức Giêsu chịu chết, vào khoảng năm thứ 30; và 35 đến 65 năm sau, Kinh Thánh Tân Ước mới bắt đầu được khởi công viết. Tin Mừng của các thánh sử Máccô, Mátthêu và Luca ghi niên hiệu khoảng năm thứ 65 tới 85, với những nguồn tài liệu, lối trình bầy và chủ đề chung; gọi là Tin Mừng Nhất Lãm. Riêng Tin Mừng do thánh sử tông đồ Gioan sáng tác khoảng năm 90 đến 95, thì khác biệt hẳn.
Vì thế, những gì chúng ta muốn biết, sau khi đọc tới Maria Mađalêna, cũng như khi đọc tới Đức Giêsu, trong mỗi sách Tin Mừng, chúng ta đừng quan tâm tới các chi tiết lịch sử, nhưng hãy nghĩ đến các kỷ niệm - được sắp đặt theo thời gian, liên hệ tới các điểm thần học nổi bật nhất.
Đọc các sách Tin Mừng, chúng ta nhận thấy một số phụ nữ đi vào lịch sử cuộc đời Đức Giêsu, bằng những hành động rất gần gũi, đầy nhiệt tính; trong đó có dăm bảy người mang tên Maria, trước nhất phải kể tới Đức Maria, thân mẫu Đức Giêsu. Rồi đến Maria làng Bêtania, là em của Máta và là chị của Lazarô; Maria, thân mẫu của Giacôbê và Giuse (Mátthêu 27,56.61); Maria, vợ của Clêopát.
Ngoài ra, còn có thêm ba phụ nữ khác, không được nêu tên, và bị xếp vào thành phần những kẻ mắc tội dâm ô - phụ nữ thứ nhất, với biệt danh là ’’một người tội lỗi’’, lấy tóc mình lau sạch chân Đức Giêsu, rồi hôn chân Người, và dùng dầu thơm mà đổ lên, để tỏ lòng sám hối (Luca 7,36-50).
Ở đây, chúng ta đừng vội lầm tưởng, người phụ nữ kia là Maria, em của Máta, hoặc Maria Mađalêna.
Phụ nữ thứ hai, là một người Samarita, mà Đức Giêsu gặp ở bờ giếng của ông Giacóp, ở Xykha, gần Galilê (Gioan 4,15-27);
Và phụ nữ thứ ba, bị bắt gặp đang ngoại tình, đã bị những người Pharisêu kéo đến đặt trước mặt Đức Giêsu, để xin xét xử (Gioan 8,1-11).
Maria Mađalêne Đến Thửa Vườn
Maria Mađalêne có một ý nghĩa khác và khá đặt biệt mà Tân Ước đề cập đến. Theo Tin Mừng thánh Gioan, chương 20, từ câu 1 đến câu 18, thì Maria Mađalêna là người đầu tiên gặp gỡ Đức Giêsu sống lại từ cõi chết.
Maria Mađalêna được mô tả như một trong các phụ nữ đã đi theo Đức Giêsu; và sau khi Người bị đóng đinh chịu chết trên thập giá, bà đã đến thửa vườn, nơi mai táng Đức Giêsu trong một hang đá, để xức dầu thơm cho xác Người, như thói tục thời bấy giờ.
Maria Mađalêna và Đức Giêsu Phục Sinh
Nhưng Mađalêna chỉ thấy ngôi mộ trống. Xác Đức Giêsu đã biến mất. Mađalêne gặp một người đàn ông, bà tưởng là người làm vườn, nên bảo người đàn ông đó cho bà biết, ông đã đem xác Đức Giêsu đi đâu? Khi người đàn ông gọi tên bà, thì ngay lúc ấy bà nhận ra, chính là Đức Giêsu. Sau đó, Maria Mađalêna chạy về gặp các môn đệ, và báo cho họ biết, bà đã gặp Đức Kitô; Người đã sống lại.
Nhân Vật Loan Báo Đầu Tiên
Maria Mađalêna, theo Tin Mừng thánh Gioan, là người đầu tiên loan báo cho thế gian biết, Đức Giêsu không chỉ bị đóng đinh trên thập giá, nhưng Người cũng đã sống lại từ cõi chết. Điều này, thực sự, còn làm chấn động trần gian hơn là lời giới thiệu Maria Mađalêna có liên hệ dâm tình với Đức Giêsu.
Vào thời viết sách Tin Mừng, phụ nữ không có giá trị gì, ngay việc có mặt tại tòa, với tư cách là nhân chứng một vụ án, cũng không được phép. Do đó, một phụ nữ đầu tiên loan báo sứ điệp Tin Mừng, và được những người Kitô hữu tiên khởi đón nhận làm nền tảng để thiết lập Giáo Hội, thì thực là một hành động cách mạng, ngoài sức tưởng tưởng của con người vậy!
Các sự kiện nêu trên là lý do chính đáng khiến Giáo Hội công giáo tôn nhận Thánh Nữ Maria Mađalêna là vị tông đồ truyền giáo tiên khởi.
Thành kiến đối với Maria Mađalêna đã ăn sâu vào tiềm thức của rất nhiều người, như một nút thắt chưa tìm được đầu mối để cởi. Điều thiết yếu trong việc tìm mấu chốt là chúng ta phải đọc và nghiên cứu kỹ lưỡng từng điểm trong Kinh Thánh Tân Ước, và phân tích từng cá nhân mang tên Maria, cũng như mỗi vai trò mà các bà đã đóng góp, trong tiến trình trợ giúp Đức Kitô (Máccô 15,41), cho đến ngày Người bỏ thế gian về trời.
