Thánh
Gioan, Tông Đồ, Tác Giả Sách Tin Mừng - Ngày
27 Tháng 12
Các bài đọc trích sách: - 1 Gioan 1,1-4; - Thánh
Vịnh 97,1-2.5-6.11-12; - Gioan 20,2-8
Bài Đọc: 1 Gioan 1,14 - Chúng
Tôi Loan Báo Cho Anh Em
Sự Sống Đời Đời
Tin Mừng: Gioan 20,1-8 - Chúng Tôi Đã Thấy Và làm Chứng
![]() |
Thánh Gioan Tông Đồ Thánh Sử |
Thân
Thế và Sự Nghiệp Thánh Tông Đồ Gioan.-
Gioan là con ông Giêbêđê và bà
Salômê.
Gioan sinh tại Galilê, khoảng giữa năm 10
và 15 sau Công Nguyên.
Thân phụ Gioan là một ngư phủ.
Thân mẫu Gioan liên kết với các phụ nữ
khác đi theo phục vụ các môn đệ Đức Giêsu. (Máccô 15,40-41; 16,1)
Gioan là em thánh tông đồ Giacôbê (cả)
(Máccô 5,37). Gioan là một trong 12 tông
đồ được Đức Giêsu tuyển chọn.
Đức Giêsu đặt cho
hai anh em Giacôbê và Gioan biệt danh Bôanêghê – tiếng cổ Do Thái Aramaic, có nghĩa là con của thiên lôi – (Máccô
3,17), ám chỉ hai anh em rất nhiệt tình với Đức Giêsu.
Theo Kinh Thánh Cựu
Ước mô tả thì Gioan, Giacôbê và Phêrô là ba nhân vật gần gũi Đức Giêsu
nhất. Gioan đã cùng với Giacôbê và Phêrô
chứng kiến việc Đức Giêsu đàm đạo với Môsê và Êlia trên đỉnh núi ‘’Tabor’’. Gioan đã có mặt tại vườn cây dầu (Giệtsimani)
vào đêm, trước khi Đức Giêsu chịu chết trên thập giá. Mọi người lìa bỏ Đức Giêsu trong lúc Người
gần chết, Gioan vẫn còn ở lại dưới chân thập giá, và Đức Giêsu đã ủy thác Đức
Maria cho Người săn sóc.
![]() |
Đức Maria Và Thánh Gioan Dưới Chân Thập Giá |
Sau khi Đức Giêsu
băng hà, Gioan là một trong những người được đề cử tham gia nhóm lãnh đạo khối
môn đệ Đức Giêsu ở Giêrusalem. Qua sách
Tông Đồ Công Vụ, Gioan đã cùng với Phêrô và Giacôbê ra đi làm chứng cho Đức
Kitô Giêsu. Gioan và Phêrô đã đến với
những người tân tòng tại Samaria (Công Vụ Tông Đồ 8,14. 25). Khi trở lại, Phaolô đã hoạt động và báo cáo
việc rao giảng của mình cho Gioan, Phêrô và Giacôbê (Galát 2,1-10). Gioan được tặng biệt hiệu Diều Hâu.
Không có văn bản
nào chứng minh Gioan kết liễu cuộc đời ra sao. Một vài thông tin cho rằng, Gioan đã bị tử đạo. Thông
tin khác lại nói, Gioan chết vì tuổi già sức yếu. Thông tin khác nữa rằng, Gioan đã bị đun sôi
trong dầu và ép phải uống chất độc, nhưng không gây hại gì cho Người. Vào thế
kỷ thứ II, có thông tin cho rằng Gioan chết và được mai táng tại Êphêsô.
Theo các học giả hiện đại thì Gioan là tác
giả sách Tin Mừng số bốn, nhưng có người nói rằng Gioan, con ông Giêbêđê không
phải là tác giả sách Tin Mừng, sách Khải Huyền và ba Lá Thư. Nhưng có điều chắc chắn, tính theo thời gian,
thì sách Tin Mừng thứ bốn viết sau ba sách Tin Mừng khác. Sách Tin Mừng nói về ’môn đệ được Đức Giêsu yêu mến’’, mà người ta đoán là Gioan, nhưng
sách Tin Mừng chưa bao giờ nêu đích danh ai.
Vài học giả vẫn còn chưa tin chắc ba Lá Thư là cùng tác giả với sách Tin
Mừng thứ bốn.
![]() |
Thánh Gioan Với Danh Hiệu Diều Hâu |
Có thông tin cho
rằng Gioan đã bị đầy ra hải đảo Patmon của Hy Lạp trong thời kỳ cấm đạo do
hoàng đế Rôma, Domitian (trị vì từ năm 81
đến 96) khởi xướng; đó là giai đoạn Gioan viết sách Khải Huyền. Và sách Tin Mừng thứ bốn cũng được hình thành
khoảng giữa năm 85 và 95, sau Công Nguyên.
Sau đây là lời cầu
nguyện của thánh Anselm lúc sinh thời (thế
kỷ X), để dâng kính thánh sử Tông Đồ Gioan:
‘’Thánh
Gioan là một trong các tông đồ lớn nhất của Đức Giêsu Kitô, là một trong các Chúa
của vương quốc Thiên Chúa, là một trong những người rất giầu lòng yêu thương, là
người có nhiều tình yêu nhất trong số những kẻ được Thiên Chúa yêu thương. Gioan là người giầu ơn phúc và là người được ơn
phúc tràn trề.
‘’Xin Ngài hãy nhìn xem: đây là một linh hồn khốn khổ và lại là người
Kitô hữu nghèo nàn, túng quẫn, đang cần tới tấm lòng giầu tình thương như Ngài. Là kẻ đói bụng, đứng trước cổng nhà Ngài, để
cầu lòng khoan dung của Ngài; là tên ăn mày, con xin Ngài bố thí cho một chút
thực phẩm trong kho tàng to lớn của Ngài.
‘’Với những việc từ thiện nêu trên, Ngài cảm thấy hài lòng,
đồng thời còn làm cho nhiều người được no bụng, ấm thân, hoặc ít nhất, riêng
con cũng được Ngài chia sẻ cho một phần nhỏ gia sản của Ngài, hầu con có thể tiếp
tục sống.
‘’Cám ơn Đấng
giầu có của Thiên Chúa, vì Ngài đã ban linh hồn của kẻ tôi trung nghèo nàn của
Thiên Chúa, Đấng yêu thương Ngài, vì Ngài đã rộng lòng rút ra từ kho tàng thâm
tâm của Ngài, và ban phát cho con; tặng vật tuy nhỏ đối với Ngài, nhưng rất lớn,
đối với con, dễ dàng đối với Ngài, nhưng lại liên quan tới sự sống của con…’’
‘’Linh hồn
con nghèo nàn, nhưng được Chúa chúng ta yêu thương; buộc con phải thú nhận điều
ấy, và mặc dù cảm thấy thẹn thùng, khi làm như vậy. Con nghèo cả về hai lãnh vực
- tức là linh hồn con yêu mến Chúa qúa ít, so với tình yêu Chúa dành cho con. Dĩ
nhiên, con thực tâm thú nhận, một mặt con qúa bất công, còn mặt khác, Chúa lại
rất công bình; trong cả hai lãnh vực, con đều nhận thấy, con là kẻ thật đáng thương
hại, trước việc phân xử công minh của Thiên Chúa.
‘’Lạy thánh
Gioan, vị tông đồ thân mến của Đức Giêsu Kitô, xin cầu cùng Chúa cho con thật
nhiều tình yêu Chúa, và ơn biết yêu mến Chúa, đồng thời cũng được Chúa yêu mến
con. Lạy người bạn của Chúa, nếu vì Ngài
mà Chúa yêu mến chúng con, thì chắc chắn, Chúa cũng sẽ dủ lòng thương xót chúng
con; và nếu, qua Ngài, chúng con yêu mến Chúa, thì Chúa sẽ động lòng yêu mến chúng
con.
‘’Lạy thánh
Gioan, nếu Ngài làm cho Chúa ghé mặt yêu thương chúng con, tức là Ngài làm cho
chúng con trở nên những kẻ mắc nợ Ngài rất nhiều, và nếu Ngài làm cho chúng con
yêu mến Chúa hơn, thì lạy thánh Gioan, như thế là Ngài làm cho Chúa sẽ yêu mến
những khác thật nhiều, như Chúa đã yêu mến Ngài; và bất cứ những gì Ngài làm
cho người ta yêu mến Chúa, thì Ngài đều được đền bù, đối với món nợ ấy.
Thưa Ngài, xin tỏ lòng thương xót những kẻ nài xin; con xin hết lòng đội
ơn, vì biết bao điều tốt lành Ngài đã chuyển cầu cùng Chúa cho một linh hồn.’’
Thánh
Anselm