LUYỆN NGỤC

LUYỆN NGỤC

Có thể nói Giáo Lý về Ân Xá gắn kết với Giáo Lý về Luyện Ngục.

Nếu người công giáo không tin là có Luyện Ngục

thì đã chẳng có học thuyết Ân Xá.

Giáo Lý Công Giáo dạy rằng sau khi người công giáo xưng tội,

các tội trọng dù đã được tha,

nhưng hối nhân vẫn phải chịu hình phạt tạm do hậu qủa của tội lỗi  –

ở ngay đời này, bằng những hy sinh, những việc đạo đức,

những việc sám hối và những việc bác ái, hoặc ở một nơi khác, sau khi chết,

mà các Tổ Phụ gọi là Lâm Bô hay Luyện Ngục

để tẩy sạch, để thanh luyện cho đến khi linh hồn hoàn toàn trong sạch

mới có thể vào thiên đàng hưởng nhan thánh Chúa.

Ân Xá là phương tiện hữu hiệu nhất có thể rút ngắn

thời gian phạt tạm cho linh hồn của chính mình và

các linh hồn hiện đang bị giam cầm nơi Luyện Ngục.

 

                  Giáo Lý của Giáo Hội Công Giáo định nghĩa Luyện Ngục là một nơi ‘’thanh luyện, hầu đạt được sự thánh thiện cần thiết để bước vào niềm vui thiên đàng,’’ nơi dành cho ‘’những người đã chết trong ân sủng và tình nghĩa Thiên Chúa, nhưng chưa được thanh tẩy trọn vẹn’’ (Sách Giáo Lý của Giáo Hội Công Giáo, 1030).  Điều đáng ghi nhận là:  sự thanh luyện sau cùng dành cho những người được chọn này… hoàn toàn khác với hình phạt của những kẻ bị án phạt’’ (Sách Giáo Lý của Giáo Hội Công Giáo, 1031).

 

                      Sự thanh luyện cần thiết bởi vì, như Kinh Thánh dạy, ‘’tất cả những gì ô uế cũng như bất cứ ai làm điều ghê tởm và ăn gian nói dối, đều không được chiêm ngưỡng dung nhan Thiên Chúa ở trên thiên đàng’’ (Sách Khải Huyền 21,27) và, nếu chúng ta chết trong tình trạng tội trọng mà đã được tha thứ rồi, nhưng có thể vẫn còn nhiều tạp chất nơi chúng ta, đặc biệt là các tội nhẹ, nên phải chịu hình phạt tạm.

 

Hai Bản Án

                      Khi chết, chúng ta trải qua một cuộc phán xét riêng, hoặc cá nhân.  Kinh Thánh nói rằng:  ‘’Phận con người là phải chết một lần, rồi sau đó chịu phán xét’’ (Do Thái 9,27).  Chúng ta bị xét xử ngay lập tức và nhận được phần thưởng của mình, dù tốt hay xấu. Chúng ta biết ngay về số phận cuối cùng của mình ra sao.  Đến thời sau hết, khi Đức Giêsu trở lại, sẽ có cuộc phán xét chung như Kinh Thánh nhắc tới trong Tin Mừng Mátthêu 25,31-32:  ‘’Khi Con Người đến trong vinh quang của Người, có tất cả các thiên sứ theo hầu, bấy giờ Người sẽ ngự lên ngai vinh hiển của Người.  Các dân thiên hạ sẽ được tập hợp trước mặt Người, và Người sẽ tách biệt họ với nhau, như mục tử tách biệt chiên với dê.’’  Trong cuộc phán xét chung này tất cả mọi tội lỗi của chúng ta sẽ bị công khai phơi bày  (Luca 12,2-5).

 

                      Augustin nói, giống như trong truyện phim tiếng Bồ Đào Nha, mang tự đề Cidade de Deus - ‘’Thành Đô Thiên Chúa’’ , rằng:  ‘’những hình phạt tạm, có những người chỉ phải chịu ở đời này, còn những người khác thì phải chịu sau khi chết, và những người khác nữa thì phải chịu ngay bây giờ và cả mai sau; nhưng tất cả mọi người đều phải chịu cuộc phán xét cuối cùng và nghiêm khắc nhất.’’  Đó là giữa cuộc phán xét riêng và phán xét chung, đoạn linh hồn sẽ bị thanh luyện do hậu qủa của tội lỗi để lại:  ‘’Tôi bảo cho anh biết: anh sẽ không ra khỏi đó trước khi trả hết đồng kẽm cuối cùng.’’ (Luca 12,59).

 

Tiền, Tiền, Tiền

                      Một lý lẽ chống người Công Giáo thường được sử dụng để công kích Giáo Hội Công Giáo là đã ''sáng chế'' ra Giáo Huấn về Luyện Ngục để làm tiền. Những kẻ chống đối lên tiếng: nếu không có Luyện Ngục, Giáo Hội sẽ bị phá sản.  Bất cứ số sách phản Công Giáo nào cũng đều đề cập tới việc Giáo Hội thiếu nợ một phần lớn trên số tài sản của mình đang có, vì các giáo lý này; nhưng không đưa ra được con số tổng kết.

                      Khi một người Công Giáo xin cử hành thánh lễ tưởng nhớ người chết – đó là một thánh lễ tạo lợi ích cho một linh hồn đang ở trong Luyện Ngục – theo thông lệ thì người xin lễ đưa cho linh mục chính xứ một ‘’bổng lễ’’, vì trên nguyên tắc, ‘’làm thợ thì đáng được trả công’’ (Luca 10,7) và ‘’người lo các thánh vụ thì được hưởng lộc Đền Thờ, và kẻ phục vụ bàn thờ thì cũng được chia phần của bàn thờ.’’ (1 Côrintô 9,13-14).  Tại nhiều giáo xứ, bổng lễ thường không qúa mười mỹ kim; nhưng người nghèo khổ qúa thì không phải trả đồng nào.  Một số người có điều kiện và khả năng, dĩ nhiên, tự nguyện dâng cúng nhiều hơn.  Số tiền dâng cúng cha xứ, linh mục mỗi ngày chỉ được phép nhận một số tiền ấn định không qúa một bổng lễ.  Không ai có thể trở nên giầu có với số tiền mười mỹ kim một ngày, và chắc chắn không thể nói là Giáo Hội, không nhận được tiền từ nơi đâu.  Nhưng nếu quan sát kỹ thì chúng ta sẽ thấy, vào mỗi Chúa Nhật, thường có hàng trăm giáo dân tham dự một thánh lễ.  Nếu giáo xứ đông thì con số có thể lên đến hàng ngàn.  Nhiều gia đình hoặc nhiều cá nhân để mười mỹ kim hoặc nhiều hơn vào giỏ ‘’quyên’’ tiền trong mỗi thánh lễ; nhiều người khác nữa thì cho ít hơn; trong khi một số nhỏ lại cho nhiều hơn.  Một giáo xứ có thể có bốn hoặc năm hay sáu thánh lễ trong một Chúa Nhật.  Tổng số quyên góp được vào Chúa Nhật vượt qúa xa so với tiền ít ỏi nhận được từ các thánh lễ cầu nguyện cho người chết.

 

Một ‘’Sáng Chế’’ của Đạo Công Giáo?

                      Thành phần cực đoan lên tiếng nói:  Giáo Hội Công ‘’sáng chế’’ ra giáo huấn về Luyện Ngục để làm tiền, nhưng họ không có thể dẫn chứng rõ rệt là khi nào?  Hầu hết những kẻ chống người Công Giáo  – trong đó một số người đã cống hiến cả đời mình để tấn công ‘’chủ nghĩa Rôma’’ - nhưng chủ yếu là chỉ đổ lỗi cho Đức Giáo Hoàng Gregoria Cả, Đấng trị vì Giáo Hội từ năm 590 đến 604 sau Công Nguyên. Không thể qui lỗi cho Đức Giáo Hoàng Gregorie là người luôn xác nhận là có Luyện Ngục, chỉ vì một mâu thuẫn khó có thể thỏa mãn của Monica, người đã yêu cầu Augustin, con trai mình, ở thế kỷ thứ bốn, nhớ tới linh hồn bà trong các thánh lễ do ngài cử hành;  nhưng việc dâng thánh lễ cầu hồn này sẽ không làm nên ý nghĩa gì, vì bà nghĩ rằng linh hồn mình sẽ chẳng hưởng lợi ích do các lời cầu nguyện, nếu bà bị giam cầm trong hỏa ngục hoặc đang được đầy vinh quang ở trên trời.  Từ đó suy ra, có lẽ bà chưa tin hẳn vào sự hiện hữu của Luyện Ngục!

 

Cũng không thể gán cho học thuyết của Gregoria là đã giải thích các hình vẽ ‘’nhố nhăng’’ (graffiti) tại các ‘’hầm mộ’’ (catacombs), nơi chôn xác các Kitô hữu trong thời kỳ đạo giáo bị bách hại, vào thế kỷ thứ ba sau công nguyên, là những lời cầu nguyện cho kẻ chết.  Thực vậy, các tác phẩm của những người Kitô hữu tiên khởi không nằm trong bộ sách Tân Ước, như Sách Công Vụ của Phaolô và Thecla, cũng như Nhà Tử Đạo Perpetua và Felicity (cả hai đều ở vào thế kỷ thứ hai), hướng tới việc cầu nguyện cho người chết.  Chỉ nên dâng lời cầu nguyện cho người chết, nếu người tín hữu Kitô giáo tin vào sự hiện hữu của Luyện Ngục, ngay cả nếu họ không biết đến cái tên – luyện ngục.

 

Tại Sao Không Có Sự Phản Đối

                      Xin bạn cho biết ngày ‘’sáng chế’’ Luyện Ngục, đồng thời xin bạn cũng cho biết rõ giáo huấn về Luyện Ngục phát xuất vào thời điểm nào?  Ngoài ra, nếu vài ba điểm trong giáo huấn đã bị loại bỏ, mà tại sao trong lịch sử Giáo Hội không ghi chép bất cứ một sự chống đối nào từ hàng giáo sĩ về vấn đề ấy?  Một nghiên cứu lịch sử của giáo huấn cho biết những người Kitô hữu thế kỷ thứ nhất sẽ mau mắn vùng dậy, nếu có ai đó đề nghị, ít nhất là sự thay đổi trong niềm tin. 

 

                      Họ là những người cực kỳ bảo thủ nên đã tìm sự thật của giáo huấn bằng cách hỏi:  tại sao tổ tiên chúng ta đã tin vào Luyện Ngục? Có phải đây là niềm tin do các tông đồ truyền lại không?  Tin vào Luyện Ngục chắc chắn được coi là một thay đổi lớn, nếu chưa tin vào Luyện Ngục ngay từ buổi đầu – thì đâu là văn khố đề cập tới các phản đối?  Văn khố không tồn tại, nhưng không sao, bởi vì các văn liệu xưa cũ đã có sẵn cho chúng ta (hoặc sau này, cũng về vấn đề ấy), xác định rằng các ‘’tín hữu trung thực’’ ngay sau những năm hậu các tông đồ đã nói về Luyện Ngục như một học thuyết có vẻ mới lạ. 

 

                      Họ đã có thể hiểu rằng lời giảng dạy bằng lời nói của các tông đồ, mà những gì người Công Giáo gọi là truyền thống, thì Kinh Thánh không có gì gọi là mâu thuẫn với giáo huấn, nhưng, thực sự, hình như đã xác nhận là có Luyện Ngục.  Điều đó không có gì là ngạc nhiên, vì những người phủ nhận sự tồn tại của Luyện Ngục chỉ đụng chạm vào lịch sử niềm tin một cách rất giới hạn.  Họ muốn Kinh Thánh chỉ nói về Thiên Đàng và Hỏa Ngục mà thôi.  Không đuợc.  Điều nói tới chính là một trạng huống thứ ba, thường được các Giáo Phụ gọi là ‘’lâm bô’’, nơi những người chết tạm trú ngụ, trước khi được cứu chuộc, tức là đang chờ đợi cửa thiên đàng mở ra cho họ.  Sau lúc chết và trước khi sống lại, Đức Kitô đã đến thăm viếng những người đang trải qua thời gian ở Lâm bô của các Giáo Phụ và rao giảng rằng thiên đàng đã mở ra cho họ (1 Phêrô 3,19).  Như thế nghĩa là các vong linh này chưa ở trong thiên đàng, cũng không phải chịu khổ nhục trong hỏa ngục.  Một số người nghĩ rằng Lâm Bô của các Giáo Phụ cũng giống như Luyện Ngục.  Điều này có thể hoặc không có thể đáng quan tâm.  Tuy nhiên, ngay cả nếu Lâm Bô của các Giáo Phụ không phải là Luyện Ngục, thì sự tồn tại của Lâm Bô chỉ là một sự tạm thời, trạng thái trung gian không hề trái với Kinh Thánh.  Nhìn theo hướng này, tức là, nếu Lâm Bô của các Giáo Phụ là Luyện Ngục, thì đây là cách trực tiếp chấp nhận sự tồn tại của Luyện Ngục.  Nếu Lâm Bô của các Giáo Phụ là một trạng thái tạm thời khác, thì ít nhất là Kinh Thánh cũng muốn đề cập tới một trạng thái có thể tồn tại.  Điều ấy chứng minh là có một ‘’thứ’’ không giống thiên đàng và hỏa ngục.

                                       

‘’Luyện Ngục Không Có Trong Kinh Thánh’’

                      Một số nhà cực đoan nhận định, như thể đã chứng minh một điều là ‘’Chữ Luyện Ngục không tìm thấy ở bất cứ chỗ nào trong Kinh Thánh.’’  Đúng vậy, và tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là bác bỏ sự tồn tại của Luyện Ngục, hoặc thực sự, niềm tin vào Luyện Ngục luôn là phần thuộc về giáo huấn của Giáo Hội.  Phải, những chữ như Thiên Chúa Ba Ngôi và Mầu Nhiệm Nhập Thể cũng không có trong Kinh Thánh; còn nữa, những học thuyết liên quan tới các vấn đề kia không được giảng dạy rõ ràng.  Tương tự như vậy, Kinh Thánh dạy rằng Luyện Ngục tồn tại, thậm chí Kinh Thánh không sử dụng các chữ ấy, và cả trong chương 1, đoạn 3, câu 19 cũng đề cập tới một nơi khác với Luyện Ngục.

                      Đức Kitô hướng tới ‘’tội nhân sẽ không được tha thứ, cả đời này lẫn đời sau’’(Mátthêu 12,32), và một người có thể được tự do sau khi chết là do hậu qủa của tội lỗi mình đã vấp phạm trước kia.  Phaolô cũng nói với chúng ta lời tương tự như vậy:  khi bị phán xét, thì mỗi người sẽ được phân xử theo từng việc mình đã làm --- ‘’còn việc của ai bị thiêu hủy, thì người ấy sẽ phải thiệt.  Tuy nhiên, bản thân người ấy sẽ được cứu, nhưng như thế phải băng qua lửa’’ (1 Côrintô 3,15).

                      Giờ đây sự thua thiệt, hình phạt đã có, nhưng không sa xuống hỏa ngục, bởi vì ở nơi ấy, không ai còn được cứu thoát; nếu không như vậy thì hỏa ngục không còn là hỏa ngục, vì nơi ấy không có khổ đau (‘’lửa’’).  Giáo Lý của Giáo Hội Công Giáo giải thích rất rõ phần đề cập tới Luyện Ngục.  Tất nhiên là Kinh Thánh tán thành việc cầu nguyện cho người chết:  ‘’Làm việc này, ông tỏ ra là đã có một cử chỉ rất tốt đẹp và cao qúy vì cho rằng người chết sẽ sống lại. Thực thế, nếu ông không hy vọng những chiến binh đã ngã xuống sẽ sống lại, thì cầu nguyện cho ngưởi chết qủa là việc dư thừa và ngu xuẩn.  Nhưng vì ông nghĩ đến phần thưởng rất tốt đẹp dành cho những người đã an nghỉ trong tinh thần đạo đức.’’ (2 Máccabê 12,43-45).  Không cần thiết phải cầu nguyện cho những người ở trên thiên đàng, và chẳng ai có thể cứu được người bị giam cầm trong hỏa ngục.   Điều này có nghĩa là một số người sẽ ở vào hoàn cảnh thứ ba, ít nhất là trong tình trạng tạm thời; chứng minh sự tồn tại của Luyện Ngục, vậy mà trong thời kỳ Cải Cách, giáo phái Tin Lành đã ngang nhiên cắt bỏ sách Macabê (quyển 1 và 2) ra khỏi bộ Kinh Thánh để có lý do tránh việc chấp nhận phần giáo lý này. 

                      Cầu nguyện cho người chết và tiếp theo là giáo huấn về Luyện Ngục đã trở nên một phần thuộc tôn giáo đích thực từ trước thời Đức Kitô.  Không phải chỉ chúng ta mới biết rõ việc dân Do Thái thực hành việc cầu cho người chết vào thời Mácabê, mà ngay cả những người Chính Thống Do Thái vẫn không ngừng dùng một lời kinh thương tiếc quen thuộc ‘’Mourner’s Kaddish’’ - bằng ngôn ngữ cổ Do Thái Aramaic, chứ không phải tiếng Hebrew, để hằng ngày cầu nguyện, trong suốt 11 tháng liên tục, sau khi một trong những người thân yêu chết, hầu giúp họ trở nên thanh sạch.  Không phải Giáo Hội Công Giáo thiết lập thêm một giáo huấn mới gọi là Luyện Ngục; nhưng thực sự chính Giáo Hội Tin Lành đã thay đổi lời giảng dạy nguyên thủy bằng cách từ chối một giáo huấn mà luôn được các tín hữu Do Thái cũng như Kitô giáo luôn luôn tin tưởng. 

Tại Sao Phải Ở Trong Luyện Ngục?

                      Tại sao ai cũng phải ở trong Luyện Ngục?  Để tẩy uế, để tẩy rửa cho sạch, vì ‘’tất cả những gì ô uế đều không được vào [thiên đàng]’’ (Khải Huyền 21,27).  Tất cả những ai không hoàn toàn sạch tội và chịu ảnh hưởng do tội lỗi gây nên, dù ở mức độ nào, đều ‘’dơ dáy’’.  Qua thống hối ăn năn, chúng ta có thể được hưởng ân sủng cần thiết xứng đáng vào thiên đàng, có nghĩa là chúng ta đã được tha thứ và linh hồn ở trong trạng huống còn sống.  Như thế chưa đủ để có thể vào thiên đàng, mà còn cần được tẩy rửa hoàn toàn sạch. 

                      Những nhà cực đoan đã từng biện giải rằng:  ‘’Kinh Thánh cho biết rất rõ, tất cả các điều kiện đòi buộc những kẻ tội lỗi trở nên thánh thiện và công chính đã được hoàn tất nơi Đức Giêsu Kitô, như thế nghĩa là Đức Kitô đã hoàn tất công cuộc cứu chuộc, hoặc đã mua lại chúng ta bằng giá máu của Người.  Những người ủng hộ và xác tín là có một Luyện Ngục (thành phần tín hữu tin việc cầu nguyện cho người chết là cần thiết) thì nói rằng, công cuộc cứu chuộc của Đức Kitô thực ra chưa hoàn tất… Tuy nhiên, mọi sự đều do Đức Giêsu Kitô làm cho chúng ta, chứ chúng ta chẳng làm được gì mà cũng chẳng bổ trợ được gì.’’ Điều hoàn toàn đúng, nếu nói rằng trên thập giá, Đức Kitô đã hoàn thành công cuộc cứu chuộc tất cả mọi người chúng ta; nhưng điều ấy không giải đáp thỏa đáng cho vấn đề đặt ra là công cuộc cứu chuộc chúng ta được thể hiện bằng phương thức nào.  Kinh Thánh cho biết, công cuộc cứu chuộc chúng ta trải dài suốt giòng lịch sử nhân loại, và được thể hiện trên các tạo vật, nhờ tiến trình thánh hóa của người Kitô hữu.  Thánh hóa thì vướng vào đau khổ (Rôma 5,3-5), và Luyện Ngục là giai đoạn cuối cùng trong việc thánh hóa, mà mỗi người cần trải qua trước khi vào thiên đàng.  Luyện Ngục là giai đoạn chót Đức Giêsu áp dụng để thanh luyện công cuộc cứu chuộc mà Người đã hoàn tất cho chúng ta bằng sự chết của Người trên thập giá.

Không Có Sự Mâu Thuẫn

                      Những người cực đoan chống lại giáo huấn về Luyện Ngục trong Kinh Thánh vì cho rằng có một mâu thuẫn giữa sự cứu chuộc mà Đức Kitô đã làm cho chúng ta trên thập giá và tiến trình chúng ta được thánh hóa.  Không phải, vì một nhà cực đoan không thể nói rằng đau khổ ở giai đoạn chót trong việc thánh hóa xung khắc với sự cứu chuộc đã hoàn tất của Đức Kitô, mà không nói tới đau khổ trong các giai đoạn đầu thánh hóa dẫn tới một xung khắc tương tự.

                      Nhà cực đoan có một sự thụt lùi:  Đau khổ trong sự thánh hóa không tách rời khỏi thập giá.  Thay vào đó, thập giá giúp chúng ta thánh hóa, do đó mới phải trải qua những đau khổ, bởi vì ‘’ngay lúc ấy, thì chẳng ai lấy làm vui thú mà chỉ thấy buồn phiền.  Nhưng sau đó, những người chịu rèn luyện như thế sẽ gặt được hoa trái là bình an và công chính.’’ (Do Thái 12,11). 

Chẳng Có Gì Trong Sạch

                      Luyện Ngục làm nên ý nghĩa, bởi vì Luyện Ngục có một đòi buộc là một linh hồn không chỉ tỏ ra thanh sạch, nhưng phải thực sự thanh sạch, trước khi cá nhân đó có thể đi vào cuộc sống đời đời.  Hơn tất cả, nếu một linh hồn tội lỗi đơn thuần được ‘’che đậy’’, thì coi như tình trạng tội lỗi của linh hồn ấy vẫn tồn tại, nhưng lại không thực sự được quan tâm tới, vì thế, linh hồn ấy vẫn là một linh hồn tội lỗi.  Như vậy thì linh hồn ấy vẫn còn ô uế.

                      Thần học Công Giáo coi trọng quan điểm cho rằng ‘’tất cả những gì ô uế thì chẳng được vào thiên đàng.’’ Từ đó, có thể suy ra rằng một linh hồn kém thanh luyện, hoặc ngay cả nếu bị tội lỗi ‘’che phủ’’, thì linh hồn ấy vẫn ở trong tình trạng ô uế, chưa xứng đáng vào thiên đàng.  Linh hồn cần được thanh luyện hoặc ‘’bị giam trong Luyện Ngục’’ vì linh hồn vẫn còn trong tình trạng chưa toàn thiện.  Sự tẩy uế chỉ diễn ra trong Luyện Ngục.  Thực vậy, vấn đề Luyện Ngục đã được diễn giải trong Kinh Thánh, thí dụ như trong thư thứ 2 gửi tín hữu Thêxalônica, đoạn 2, câu 13, thánh Phaolô xác quyết rằng Thiên Chúa tuyển chọn chúng ta ‘’để được cứu chuộc qua sự thánh hóa của Thần Linh.’’  Như vậy, việc thánh hóa không phải là một lựa chọn tùy ý, mà trong đó có những điều có thể hoặc không thể xảy ra trước khi cá nhân liên hệ được vào trong thiên đàng.  Điều cần thiết tuyệt đối, như trong thư gửi tín hữu Do Thái, đoạn 12, câu 14, thánh Phaolô cho biết: chúng ta phải cố gắng ‘’vì không có sự thánh thiện, thì không ai sẽ được thấy Chúa.’’