Thánh Luca, Tác Giả Sách Tin Mừng - Ngày 18 Tháng 10

Thánh Luca, Tác Giả Sách Tin Mừng  -  Ngày 18 Tháng 10

Các bài đọc trích sách: - 2 Timôthê 4,10-17; - Thánh Vịnh 145,10-17; - Luca 10,1-9

Tên Anh Em Được Ghi Trên Trời

Cuộc Đời Thánh Luca.

     Thánh Luca người gốc Hy Lạp, nhưng sinh tại thành phố thờ kính các thần ngoại giáo, Antiochia (Syrie / Thổ Nhĩ Kỳ, thời đế quốc Rôma), thuộc gia đình giầu có; khi còn trẻ đã được học triết, mỹ thuật và y khoa.  Luca trở thành một y sĩ nổi tiếng.  Thánh Luca đã đến Giêrusalem và tòng (Kitô) giáo vì tin vào Đức Giêsu.  Luca chưa từng gặp Đức Giêsu bằng xương-thịt, nhưng Luca đã gặp Đức Giêsu Phục Sinh, đồng hành với Người và Cleopas trên lộ trình tiến về Emmaus (Luca 24).

     Sau lễ Hiện Xuống, Luca trở lại Antiochia và trở nên môn đệ thánh Phaolô.  Luca đã cùng Phaolô thực hiện chuyến hành trình truyền giáo đầu tiên đến Rôma, vào khoảng năm 49 sau Công Nguyên, lôi kéo người Do Thái và dân ngoại trở về Kitô giáo.

Thánh Luca Truyền Giáo

     Năm 57, Luca gặp lại Phaolô và hai vị lại bắt đầu cuộc hành trình thứ 2 và thứ 3, rao giảng Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô, cho đến khi Phaolô chết vì những bạn bè phản bội, rồi Luca mới rời khỏi Rôma.

     Do yêu cầu của những người Kitô hữu, thánh Luca hạ bút viết cuốn thứ ba bộ sách Tin Mừng, gọi là Tin Mừng thánh Luca, khoảng năm 60 và Sách Công Vụ Tông Đồ, khoảng năm 62-67 – Nhưng tài liệu Giáo Hội và Kitô giáo cho biết Tin Mừng Luca được viết vào khoảng năm 80 hoặc 90 tại Hy Lạp.

     Sau khi thánh Phaolô chịu tử đạo, thánh Luca đi rao giảng Tin Mừng khắp nước Ý, Dalmatica (một vùng thuộc nước Croatian), Macedonia và nhiều địa danh khác. Thánh Luca cũng đã từng thăm viếng nước Libya và miền cực bắc Ai Cập; và từ Ai Cập Người trở về Hy Lạp, để tiếp tục rao giảng, khiến nhiều người trở lại Kitô giáo, mặc dù lúc đó, Người đã cao tuổi. 

     Nhiều cuộc nghiên cứu cho biết, Luca đã cùng Phaolô hoàn tất Sách Công Vụ Tông Đồ, nhưng, sau những lần khảo sát kỹ lưỡng văn mạch trong các thư của thánh Phaolô, đa số đều đồng ý, Sách Công Vụ Tông Đồ là do thánh Luca viết.

     Ba tác giả Bộ sách Tin Mừng là người Do Thái và là Tông Đồ của Đức Kitô Giêsu, duy chỉ có Luca không phải là người Do Thái và cũng không thuộc thành phần 12 Tông Đồ được Đức Giêsu tuyển chọn, nhưng tài liệu Giáo Hội cho biết, thánh Luca thuộc nhóm Tông Đồ 70.  Trong các tác phẩm của mình, Luca đề cập đặc biệt tới sứ điệp tình yêu cũng như vai trò của phụ nữ, cụ thể là Luca viết khá đầy đủ về Đức Maria và Hài Nhi Giêsu, chứng tỏ Luca biết tương đối rành rẽ về Đức Trinh Nữ Maria. 

Thánh Sử Họa Sĩ Luca Trong Tác Phẩm Mari-Hài Nhi

    Truyền thuyết còn cho biết Luca là họa nhân, đã từng vẽ 5 – 7 bức tranh và khuôn mặt Đức Trinh Nữ Maria cùng với Hài Nhi Giêsu.  Vài bức tranh thánh Phêrô và Phaolô.  Một phần tranh ảnh do thánh Luca vẽ vẫn còn lưu giữ tại Rôma.  Chính vì thế mà thánh Luca được coi là nhà khai hóa loại tranh gotik. 

     Có tài liệu cho biết, Luca chết cách tự nhiên gần Boeotia, Hy Lạp, hưởng thọ 84 tuổi.  Truyền thuyết khác kể rằng, thánh Luca chịu tử đạo tại Achaia (Hy Lạp) vì danh Đức Kitô, do thành phần hung ác thờ kính ngẫu tượng hành hạ và treo Người lên một cây dầu olive tại thị trấn Thebes (Hy Lạp) .

     Thánh Luca được Giáo Hội Công Giáo, Chính Thống, Công Giáo Đông Phương, Anh Giáo và một số Giáo Phái Tin Lành tôn kính. 

   

     Nhà độc tài George, cộng hoà Sép (Serbia) mua xương thánh Luca từ hoàng đế Thổ Nhĩ Kỳ Ottoman, Murad II với giá 30.000 đồng tiền vàng.  Sau khi Ottoman xâm chiếm Bosnia, nữ hoàng cuối cùng của hoàng gia, tức cháu gái nhà độc tài George, tên là Mary, đem theo ’’món qùa trời cho’’ từ Sép bán cho nước cộng hòa Venetian (tức Venice, Ý).

     Năm 1992, vị giáo trưởng chính thống Hy Lạp, Ieronymos thành Thebes và Levathia (hiện là Tổng giám mục Hy Lạp) yêu cầu trả ’’một mảnh xương chính của thánh Luca để đem đặt tại phần mộ của thánh sử Tin Mừng đáng kính’’.  Các nhà nghiên cứu và thử nghiệm xác định rằng, một phần xương thánh sử Luca được lưu giữ tại thánh đường thánh Justina (Santa Giustina) ở trung tâm thành phố Padua; phần khác được một người cháu tại Syrie cất giữ riêng, nhưng cá nhân này đã qua đời khoảng từ năm 130 đến 400 sau Công Nguyên.  Đức Giám Mục thành phố Padua đã trao trả  mảnh xương sườn sát cận trái tim thánh Luca cho thượng phụ chính thống để đặt tại phần mộ thánh nhân tại Thebes (Hy Lạp).

     Phép lạ vẫn không ngừng tuôn trào từ phần mộ thánh Luca, điển hình là lúc 1 giờ 30 chiều ngày 22 tháng 12 năm 1997, nhựa cây bạch lạp đột nhiên xuất hiện trên tấm đá cẩm thạch đậy phần mộ thánh Luca, và kể từ đó mùi thơm từ trong hòm đóng bằng cẩm thạch luôn xông ra mùi thơm.

  

     Cây dầu olive mà thánh Luca bị treo, nằm bên cạnh mộ phần thánh nhân tại Thebes vẫn còn sống.

     Phía phải gian thánh nhà thờ hiện nay là phần mộ dành cho một gia đình người Rôma từ thế kỷ thứ 2 trước Công Nguyên, nhưng vẫn để trống, nên những người Kitô ở thị trấn Thebes đã xử dụng để lưu giữ xương thánh Luca.

     Tóm lại, thánh Luca hiện nay:

·         Xương thân mình, để ở Tu Viện Santa Giustina tại Padua (Ý).

·         Xương đầu để ở nhà thờ chính tòa thánh Vitus (Tiệp).

·         Xương sườn để ở mộ thánh Luca tại Thebes (Hy Lạp).

Con Bò Rừng-Tước Hiệu Thánh Luca

     Tước hiệu Con Bò Rừng, thú vật thứ ba, được ngôn sứ Edêkiel mô tả (Êdêkiel 1,10), do thánh Irenaeus phong tặng thánh Luca, biểu tượng cho sứ vụ tư tế và vật hiến dâng của Đức Kitô.   

     18 tháng 10 hằng năm là ngày lễ kính nhớ thánh Luca.

     Nội dung thư thứ 2 thánh Phaolô, gửi cho Timôthê biểu lộ toàn bộ cá tính và cuộc sống của thánh nhân. Có lẽ lá thư được viết vào khoảng năm 66-67 sau Công Nguyên, trong lúc Phaolô đang là một tù nhân tại Rôma.  Đây là thời gian Phaolô gặp khó khăn nhất; ngoài việc tù đầy, Phaolô còn bị một số bạn hữu phản bội, ruồng bỏ, và do đó Phaolô rất cần được nâng đỡ, chia sẻ. 

Thánh Luca Thánh Sử

     Phaolô liệt kê tất cả các đồng bạn đã xa tránh Người, nên Phaolô muốn Timôthê đến thăm Người càng sớm càng qúi.  Phaolô còn đề nghị Timôthê cho Máccô cùng đi với. Điều khiến chúng ta cảm động nhất là trong hoàn cảnh khó khăn như vậy mà Phaolô vẫn yêu cầu Timôthê đem cho Người một số sách cũng như các giấy tờ cần thiết để đọc, vì đó là nguồn an ủi lớn lao đối với Người.  Phaolô cho biết, chỉ có Luca là người trung thành, vẫn sống gần gũi với Phaolô suốt thời gian bị xét xử. 

     Hôm nay, Giáo Hội mừng kính thánh Luca.  Xuyên qua các bài đọc, nhắc chúng ta nhớ, Luca là một trong những người bạn đáng tin cậy của Phaolô, và là người giữ vai trò quan trọng trong việc rao giảng Tin Mừng của Đức Giêsu.  Luca là một y sĩ gốc Hy Lạp và là một nhân vật học thức.  Luca đã cùng với Phaolô thực hiện vài cuộc hành trình truyền giáo, nhất là đã cùng Phaolô đến Rôma lần đầu tiên.  Theo tường thuật của Phaolô trong bài đọc hôm nay, chúng ta nhận thấy Luca còn ở với Phaolô thêm ít năm nữa, trợ giúp Phaolô trong thời gian Phaolô gặp thử thách.  Đặc biệt là Luca đã góp công lớn lao cho nền Kitô giáo qua ’’tác phẩm’’ Tin Mừng và Sách Công Vụ Tông Đồ.  Nhờ những việc làm của Luca mà đã có hàng triệu triệu người biết đến Tin Mừng của Chúa Giêsu.  Ngoài ra, nhờ Luca mà chúng ta mới biết rõ khởi điểm của nền Kitô giáo và các cuộc hành trình truyền giáo của Phaolô.

     Cả Phaolô lẫn Luca đã bầy tỏ sự kiên tâm và lòng trung thành với Tin Mừng.  Các Ngài để lại cho chúng ta một tấm gương sáng chói. Chúng ta biết Phaolô phải chịu rất nhiều nỗi cay cực trong khi thi hành sứ vụ truyền giáo; và khi đọc thư của Phaolô gửi cho Timôthê, chúng ta có thể nhìn thấy nỗi buồn khổ của Người khi phải mất đi các đồng bạn. 

     Phaolô cho biết, lúc Người bị xét xử, không một ai đứng ra bênh đỡ Người; nhưng Phaolô cầu xin Chúa đừng chấp tội của họ.  Và Thiên Chúa đã ban cho Phaolô sức mạnh và nhiệt tâm để Người có thể rao giảng Tin Mừng của Chúa ngay cả trong những hoàn cảnh éo le, nguy hiểm.  Phaolô lợi dụng tất cả mọi cơ hội thuận tiện trong cuộc sống để làm chứng Đức Kitô Giêsu, và Người đã tiếp tục thực hiện sứ vụ ấy cho đến giờ sau hết.

     Nếu chúng ta trung thành với Chúa thì Người sẽ luôn ban cho chúng ta sức mạnh để có thể thực hiện những việc Người trao phó, và lòng can đảm làm nhân chứng về Người.  Cuối cùng, chúng ta còn có thể dám cùng với Phaolô và Luca nói rằng:   ’’Tôi đã đấu trong cuộc thi đấu cao đẹp, đã chạy hết chặng đường, đã giữ vững niềm tin.’’ (2 Tim 4,7).
 

          ’’Lạy Chúa, chúng con cảm tạ, vì Chúa luôn trung thành với chúng con, và không ngừng ở bên cạnh chúng con, trong những khi chúng con gặp khó khăn.  Xin Chúa ban cho chúng con sức mạnh và lòng can đảm để chúng con sẵn sàng làm chứng

Tin Mừng của Chúa Giêsu Kitô, và vững lòng bền chí cho đến khi Chúa gọi chúng con về với Chúa.  Amen.’’