Giáo Hoàng XXIII Là Ai Mà Nay Được Phong Thánh?

Giáo Hoàng XXIII Là Ai Mà Nay Được Phong Thánh?

Công Trường Thánh Phêrô Trước Giờ Cử Hành Đại Lễ Phong Thánh
Cho Giáo Hoàng Gioan XXIII Và Giáo Hoàng Gioan Phaolô II

Khi Angelo Roncalli được chọn làm giáo hoàng vào năm 1958, lúc 77 tuổi, khiến mọi người ngạc nhiên.  Người triệu tập công đồng Vatican 2, và từ đó Giáo Hội thêm tăng triển, đồng thời thế giới trở nên hiện đại hóa. Nhờ hấp lực của Người mà Giáo Hội công giáo đã được biết đến nhiều hơn.

Giáo hoàng Gioan XXIII, mà người ta ta thường gọi là ’’giáo hoàng tốt lành’’, được tôn phong á thánh vào năm 2000.  Và nay cùng với giáo hoàng Gioan Phaolô II, được phong hiển thánh, qua một nghi thức vô cùng trọng thể tại công trường thánh Phêrô, ở Rôma.

Thuở Thanh Niên và Thiếu Thời

                   Angelo Giuseppe Roncalli sinh ngày 25 tháng 11 năm 1881 tại một làng nhỏ gần Bergamo, thuộc miền Bắc nước Ý.  Người là con thứ ba trong một gia đình nông dân nghèo, gồm 14 anh chị em, và chỉ một mình Người là được đi học.  Sau này, người thiếu nhi đạo hạnh và thông minh ấy được phép thoát khỏi cảnh lam lũ trên các cánh đồng, để theo học La ngữ do cha xứ chỉ dậy, rồi chẳng bao lâu sau, được thu nhận vào các lớp bậc trung học tại Bergamo.  Người bắt đầu môn thần học, trước tiên ở Bergamo, và sau này tại Rôma.

                 Sau khóa thi với kết qủa tốt, Người chịu chức linh mục vào năm 1904.  Đoạn Angelo trở về Bergamo phục vụ với tư cách là thư ký cho đức tân giám mục Radini-Tedeschi, nhân vật đã để lại cho Angelo nhiều ấn tượng trong suốt cuộc đời.  Cùng lúc, Người được bổ nhiệm làm giáo sư dậy môn lịch sử Giáo Hội tại chủng viện tại Bergamo.  Chẳng bao lâu sau, Người trở thành một nhà giảng thuyết nổi tiếng, thanh nhã và hấp dẫn.

                 Khi đệ nhất thế chiến I bùng nổ vào năm 1915 tại Ý, Người được bổ nhiệm làm sỹ quan và linh mục chiến trường, nhưng trở lại nhiệm sở tại Bergamo, sau khi chiến tranh kết thúc.

Sứ vụ Ngoại Giao Tòa Thánh

Thánh Giáo Hoàng Gioan XXIII

                 Năm 1921, Angelo Roncalli được gọi về Rôma phục vụ trong tổ chức truyền bá đức tin công giáo – Propaganda Fide, đồng thời tiếp tục việc giảng dậy và viết lịch sử Giáo Hội.

                 Thời gian này Người có nhiều dịp tiếp xúc với giáo hoàng Piô Xi (1922-39), nên số phận đã đẩy đưa Người tới một tác vụ trong lãnh vực ngoại giao.  Người được tấn phong giám mục và trở thành sứ thần toà thánh tại Bảo-gia-lợi (Bulgaria) vào năm 1935, sau khi mà đây đã được phép thành lập những cộng đoàn công giáo, mở ra các cuộc đối thoại với chính thống giáo.

                 Tiếp đến, Người được bổ nhiệm làm sứ thần tòa thánh tại ThổNhĩKỳ, trụ sở đặt tại Istabul.  Tại đây, Người tận dụng khả năng và quyền hạn của một nhà ngoại giao để khai mở những buổi đối thoại với chính thống giáo, đặc biệt là với những đoàn thể hồi giáo ThổNhĩKỳ.

                 Thời gian HyLạp bị Đức quốc xã chiếm đóng, Roncalli được bổ nhiệm tới Athen, với tư cách là sứ thần toà thánh.  Nơi đây, Người đóng một vai trò lớn trong việc ngăn cản quân đội Nazi lùng bắt và trục xuất những người dân HyLạp gốc DoThái.  Theo người ta nói thì Người đã cấp phát chứng chỉ Rửa tội cho một số người Do Thái, hầu họ có thể sống yên ổn với nhãn hiệu Kitô hữu mà, mà không cần phải chịu phép Rửa tội. Ngoài ra, Người còn giúp nhiều người Do Thái trở về Palestine an toàn.

                 Trong khi đó, tại Rôma, giáo hoàng Piô XII ban hành lệnh bổ nhiệm Người làm sứ thần toà thánh, tức là chức vụ đại sứ tại Paris, một ngôi vị được kể là rất uy tín và quan trọng.

Tổng Giám Mục Venedig – Và Giáo Hoàng

                 Năm 1953, Angelo Roncalli được tấn phong tổng giám mục Venedig, đồng thời trở thành hồng y.  Tại Venedig, Người mau chóng trở thành nhân vật nòng cốt trong sứ vụ linh hướng và nổi danh nhờ đặc biệt quan tâm tới người nghèo.

                 Lúc này Người đã 72 tuổi và ước mong dùng quãng đời còn lại chuyên lo về mục vụ; nhưng số mệnh không như mình suy tưởng riêng.  Tháng 10 năm 1958, giáo hoàng Piô XII tạ thế.  Các hồng y rất hoang mang, không biết phải hoạch định đường hướng nào trong việc bầu tân giáo hoàng.

Giới hồng y cao niên bảo thủ, muốn tiếp tục chính sách của giáo hoàng Piô XII, trong khi nhóm hồng y trẻ tuổi hơn tỏ ra chán chường và thất vọng trước chủ nghĩa bao thủ đang diễn ra trong giáo hội.  Cuối cùng, phiếu bầu cử đã dồn cho Roncalli.  Cuộc bầu cử này được diễn giải là một cuộc bầu cử cho một ’’giáo hoàng chuyển tiếp’’, nghĩa là cuộc bầu cử lần kế cận sẽ chỉ định một nhân vật có tinh thần cấp tiến, hầu dẫn đưa Giáo Hội vào con đường canh cải hiện đại.

                 Roncalli chọn tên giáo hoàng là Gioan XXIII.  Vào đầu thập niên 1400 đã có một vị giáo hoàng lấy tên là Gioan XXIII, được tuyển chọn để trở thành một ’’giáo hoàng đối lập – antipope’’, nhưng đã bị công đồng Constance (Konstanz) năm 1414 truất phế. 

                 Roncalli đã tự chọn tên giáo hoàng Gioan XXIII với lời giải thích như sau:  ’’Đó là một tên đã được nhiều đời giáo hoàng thuộc Giáo Hội Rôma xử dụng, mà hầu hết các Đấng đều chỉ ở ngôi vị giáo hoàng trong một thời gian ngắn mà thôi’’.

Công Đồng Vatican II

                 Gioan XXIII gây ngạc nhiên khi triệu tập một đại nghị hội, Công Đồng Vatican II, với chỉ một điểm duy nhất trong chương trình nghị sự, được kể là có thể giúp Giáo Hội ’’theo kịp thời đại – aggiornamento’’ và những thách thức trên toàn cầu.

                 Tuy nhiên, một số ủy ban đã mau chóng được thành lập để chuẩn bị đại hội như đã dự liệu – và vào tháng 10 năm 1962, Người đã khai mai đại hội với sự tham dự của khoảng 3.000 giám mục, cộng thêm các đại diện từ những tôn giáo không thuộc Giáo Hội công giáo.  Gioan XXIII muốn cải tiến Giáo Hội, và Người muốn đối thoại với các tôn giáo khác, để hướng tới sự hiệp nhất – và cuối cùng Người muốn đối thoại với chế độ cộng sản.

                 Gioan XXIII không đạt tới chung cục của Đại Hội.  Ngày 3 tháng 6 năm 1963, Người từ giã cõi đời, sau nhiều tháng bệnh hoạn. Mặc dù triều đại giáo hoàng của Người ngắn ngủi, nhưng Người đã đưa Giáo Hội công giáo bước vào một thời đại mới. Người có nhiều đặc tính riêng như đạo đức, lịch sự, nhân từ, khoan nhã, cũng như một kiến thức sâu rộng về ngôn ngữ và thiên khiếu thần học.

                 Năm 1966, một nữ tu thuộc miền Nam nước Ý mắc bệnh đau dạ dầy, sau khi xin sự chuyển cầu của đức cố giáo hoàng Gioan XXIII, đã được lành bệnh một cách lạ lùng.  Năm 2000, Gioan XXIII đã được đức giáo hoàng Gioan Phaolô II phong á thánh và nay Người được tôn phong lên bậc hiển thánh trong Giáo Hội công giáo.

Kinh Thánh Gioan XXIII

Thân lạy thánh giáo hoàng Gioan –

nhân cách bình dị và khiêm tốn của Ngài tỏa sáng –

thúc đẩy chúng con ước muốn trở nên những cá nhân tốt lành –

Ngài thường nói tới vẻ đẹp của một gia đình -

tụ họp quanh bàn ăn - để chia sẻ thực phẩm và đức tin –

Xin cầu cùng Chúa cho chúng con - nhờ đó – chúng con trở nên

những gia đình đích thực trong căn nhà chúng con đang cư ngụ -

Với bàn tay quảng đại – Ngài gieo niềm hy vong –

và dạy bảo chúng con - lắng tai nghe từng bước đi của Chúa –

chuẩn bị cho một nhân loại mới: -

xin giúp chúng con sở hữu vẻ lạc quan lành mạnh –

để vượt thắng ác thần - bằng những hành động tốt lành.

Ngài yêu mến ánh sáng – cũng như bóng tối trong thế gian –

và Ngài tin rằng – hòa bình là điều có thể: Xin giúp chúng con -

trở nên khí cụ bình an - từ trong gia đình cho đến ngoài xã hội.-

Ngài kêu gọi chúng con - với tấm lòng thương xót của người cha –

hãy nâng niu từng trẻ thơ: - Các cuộc viễn du của Ngài trên trần thế -

cốt ý dạy chúng con hiểu rằng – bàn tay không phải là -

vật dụng để hành hung – nhưng là để vuốt ve –

ôm ấp và lau khô những giọt nước mắt –

Xin Ngài cầu cùng Chúa cho chúng con - hầu chúng con không chỉ ngồi

than van trong bóng tối – nhưng thắp ngọn nến sáng –

đem Đức Kitô đến khắp mọi nơi - nhờ lời chuyển cầu

không ngừng của Đức Maria – Amen./  

                                                                                                                                Biên Soạn:  Giám Mục Angelo Comastri   

Thánh ''Giáo Hoàng Tốt Lành'' Gioan XXIII

Phong Thánh Cho 
Giáo Hoàng XXIII

Là Thổi Sinh Khí 
Tới Thị Xã Núi Nhỏ Bé

Thị xã núi Sotto il Monte, nơi giáo hòang Gioan XXIII chào đời, sẽ trở thành địa điểm hành hương, sau lễ Người được 

phong thánh vào Chúa Nhật, 
27 tháng 4 năm 2014; 

nhưng vẫn chỉ là lối sống 
trầm tĩnh riêng.

Với sự tham dự của trên 800.000 tín hữu trong đại lễ phong thánh  

cho giáo hoàng Gioan XXIII và giáo hoàng Gioan Phaolô II,

tại Công Trường thánh Phêrô.

Thánh Giáo Hoàng Gioan XXIII và Gioan Phaolô II 

                 Hôm nay (27-04-2014) có lẽ cũng là một ngày trọng đại đối với thị xã núi khiêm nhường Sotto il Monte, nơi Gioan XXIII sinh ra và lớn lên trong suốt 10 năm đầu đời.  Đã từ lâu, thị xã này cũng như các khu vực phụ cận, chỉ mong vào ngày phong thánh có thể đón tiếp tối đa từ 5 tới 6.000 khách hành hương, vì thật sự, đó là một con số to lớn, so với nhân dân thị xã chỉ khoảng 4.300 người.

                 Từ thời trung cổ, những địa danh gắn liền với cuộc sống và việc làm của các thánh, thường tạo được một đời sống kinh tế dồi dào, từ khách hành hương đem tới, do việc thuê phòng trọ, ăn uống và mua kỷ vật… Nhà sử học đặc trách về giáo hoàng, Ecbecca Rist, tại đại học Reading, Anh quốc, cho biết như vậy.

                 Nhà sử học kia nói:  ’’Ý kiến cho rằng kinh doanh thấp kém thì đời sống tôn giáo sẽ trở nên khiêm nhu’’ .  Người Việt Nam cũng có câu ngạn ngữ tương tự:  ’’Có thực mới vực được đạo’’. 

                 Những dấu chỉ điển hình cho thấy, Assisi là thị xã của thánh Phanxicô, Assisi thuộc vùng Umbrien, nước Ý, người dân sống nhờ kỹ nghệ du lịch.  Hoặc thị xã Wadowice tại BaLan, quê hương của Gioan Phaolô II, nơi thiết lập bảo tàng viện dành cho vị giáo hoàng này, hàng năm chắc chắn có khoảng 250.000 du khách tới thăm viếng.  Mỗi khách du lịch vào cửa bảo tàng viện phải trả 10 mỹ kim, như thế mỗi năm thu hoạch chừng 2,5 triệu mỹ kim.

                 Khác với Sotto il Monte, hoàn toàn không có một khách sạn; tất cả mọi địa điểm tham quan đều miễn phí.  Nơi được kể là hoành tráng nhất trong thị xã là một tấm bảng thật lớn đặt ở triền núi, viết tên Gioan XXIII, tương tự khuôn mẫu HOLLYWOOD.

                 Số tiền duy nhất thu góp được tại Sotto il Monte từ dịch vụ tham quan thị xã núi, dùng để chi trả cho nhân viên hướng dẫn du khách, bữa ăn trưa và bảo trì các công thự cổ kính; Gimmy Schiavi, người tổ chức các chuyến du ngoạn cho biết như thế.

                 Bộ mặt khiêm nhường của thị xã núi nhắc du khách nhớ tới Gioan XXIII, một nhân vật được biết đến qua tước hiệu ’’giáo hoàng tốt lành’’, bởi vì Người sống giản dị như tất cả những người dân bình thường khác.  Tuy nhiên, linh mục Claudio Dolcini tại Sotto il Monte hy vọng rằng, việc phong thánh cho Gioan XXIII, nhiều người tìm hiểu về vai trò của vị ’’giáo hoàng tốt lành’’ này.

                 Qua nhiều chuyến du hành mục vụ và đưa cặp mắt quan sát rộng rãi bên ngoài, giáo hoàng Gioan XXIII đã có thể đưa Giáo Hội tới điểm quyết định - một là phải canh tân hoặc tự chôn vùi giữa lòng thế giới hiện đại; linh mục Claudio Dolcini phát biểu với báo Guardian như vậy.

                 Thuốc cao sản xuất ở Sotto il Monte không phải là một kỹ nghệ sáng giá, tạo nhiều hấp lực.  Bộ mặt thị xã vẫn thế, khó có thể thay đổi theo chiều hướng tốt hơn, mặc dù Emmanuela và Mauro, cặp vợ chồng ở tuổi trung niên, đến từ Turino, rất thích địa danh này.  Họ ước mong Sotto il Monte biến thành khu vực kinh doanh sầm uất như Assisi.  Hiện nay, ’’cuộc sống ở đây giản dị quá’’ , đó là lời Emmanuela nói với nhà báo The Guardian.